Renesansowy dwór w Brezovicy

Parterowy dwór o nieregularnym planie został zbudowany w XVI–XVII wieku. Archiwalia z tego okresu podają niezbyt szczegółowe informacje o dworach, dlatego czas budowy możemy określić na podstawie detali architektonicznych, takich jak sklepienia kolebkowe z lunetami i wydłużonymi kalenicami, kamienny portal z fasetami w ościeży i inne elementy kamienne, które należy umiejscowić w XVI wieku. W XVIII wieku dwór został przebudowany. Do ściany zachodniej dobudowano toaletę, do ściany północnej sień wejściową, a do wschodniej dodatkowe pomieszczenie. Ujednolicono też dekorację fasad, a powstanie centralnego kominka pociągnęło za sobą konieczność przebudowy wnętrza. Od 1869 roku istnieje udokumentowana gospodarka sadownicza. Na przełomie XIX i XX wieku, po rozbudowie sieni, ponownie przebudowano fasady, wymieniono wypełnienia otworów okiennych i wejściowych, posadzki i pokrycie dachu. Dwór jest w całości podpiwniczony, sklepienia w piwnicy są kolebkowe, otynkowane. Przyziemie składa się z czterech pomieszczeń – od strony północno-zachodniej i południowo-wschodniej znajdują się płaskie stropy. Pomieszczenie północno-zachodnie nakryte jest sklepieniem kolebkowym z naprzemiennym układem lunet ze sztukateriami, a pomieszczenie południowo-zachodnie sklepieniem kolebkowym z lunetami. Toaleta z wejściem z południowo-zachodniego pomieszczenia ma sklepienie kolebkowe, przedsionek i dobudówka przy wschodniej ścianie – płaskie stropy. Otwory wejściowe z ościeżnicami kasetowymi umieszczono we wnękach z łukowymi sklepieniami i skośnymi ościeżami, otwory okienne znajdują się w podobnych wnękach. Ciekawym rozwiązaniem jest wejście na poddasze. Dwuramienna kamienna klatka schodowa umieszczona w grubości muru, doświetlona niewielkim otworem szczelinowym z ukośną ościeżą; prowadzi do niej kamienny portal z fasetami zakończonymi trójkątnymi noskami. Podobny, bardzo archaiczny element kamienny znajduje się także w piwnicy pod przedsionkiem z XVIII wieku, gdzie w późniejszym okresie zamurowano oścież wykorzystaną podczas barokowej przebudowy jako nadproże otworu. Zachował się także profilowany gzyms nieznanego otworu we wschodniej ścianie północno-wschodniego pomieszczenia z okresu poprzedzającego barokową przebudowę. Południowo-zachodni narożnik północno-wschodniego pomieszczenia wypełnia duży okrągły kominek zdobiony po obwodzie profilowanym gzymsem. Wraz z nim w okresie baroku powstał nowy, wysoki komin. Na poddaszu zachowały się pozostałości gzymsów z wysoką, historyczną więźbą dachu mansardowego. Pokrycie dachowe stanowi blacha ocynkowana z przełomu XIX i XX wieku z otworami wentylacyjnymi i kutymi zdobieniami. Elewacje w poziomie są artykułowane profilowanym gzymsem wieńczącym, a w pionie narożnym boniowaniem. Otwory okienne mają obramienia z profilowanymi gzymsami nadokiennymi. W połowie XIX wieku dwór należał do Eleonory Berzeviczy (była ona jego pierwszą znaną właścicielką).

Renesansowy dwór leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Urząd Gminy Brezovica
Brezovica 59
082 74 Brezovica

Tel.: 051 / 45 915 54
Komórka: 0910 897 658
E-mail: obec@brezovicanadtorysou.sk

GPS: 49°08’43.6″N 20°50’59.7″E

Dwór znajduje się przy kościele Wszystkich Świętych, pod numerem 46.

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Šport

niedziela, 17 listopada, 2024

Šarišské Jastrabie, Slovensko

Koncert

Kostol sv. Martina, Krásna Lúka, Slovensko

Rodina, Hrad, Dobrodružstvo

niedziela, 10 listopada, 2024

Hanigovský hrad, Hanigovce, Slovensko