Dom Żupny

Rokokowo-klasycystyczny obiekt typu pałacowego służył do celów administracyjnych dawnej żupy szaryskiej. Już pod koniec średniowiecza Preszów stał się najważniejszym ośrodkiem politycznym, kulturalnym, gospodarczym, administracyjnym, a także religijnym w całym regionie. Znaczenie miasta wzrosło jeszcze bardziej po tym, jak w 1723 roku Preszów stał się siedzibą jednej z czterech nowo powołanych instytucji węgierskich, Obwodowej Rady Sądowniczej, która miała obejmować swoim zasięgiem jeszcze większy obszar, wraz z dorzeczem Cisy. Sprawy związane z żupą należały do kompetencji żupana szaryskiego i zgromadzeń odbywających się w siedzibie żupy. Żupan, mianowany przez władcę, był dowódcą wszystkich wojsk królewskich znajdujących się na terytorium żupy i sprawował władzę sądowniczą wobec mieszkańców. Z wyłączeniem szlachty i duchownych, zarządzał finansami wpływającymi do państwowej kasy. Żupa szaryska zachowała swoją niezależność i spójność terytorialną do połowy XIX wieku. Jej granice utrwaliły się już w XIV wieku. Pierwotną siedzibą żupana szaryskiego był Zamek Szaryski. Jednakże na mocy dekretu wydanego przez Marię Teresę każda jednostka administracyjna była zobowiązana do wybudowania nowej siedziby. W związku z tym w latach 1769–1770 powstał reprezentacyjny Dom Żupny, służący jako siedziba żupy do końca 1944 roku. W okresie Państwa Słowackiego był siedzibą żupy szarysko-zemplińskiej. Po wojnie Dom Żupny został przebudowywany i mieści się w nim kilka instytucji.

Informácie

Dom Żupny
Slovenská 40
080 01 Preszów

Dom Żupny znajduje się przy ulicy Jarkovej. Można do niego dotrzeć z ulicy Hlavnej idąc ulicą Metodovą.

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Gastronómia a víno

środa, 16 lipca, 2025

Poetika bistro & coffee & wine, Hlavná, Prešov, Slovensko

Koncert

czwartek, 17 lipca, 2025 - czwartek, 14 sierpnia, 2025

Židovská ortodoxná synagóga, Okružná, Prešov, Slovensko

Film

środa, 30 lipca, 2025 - sobota, 2 sierpnia, 2025

PKO - Kultúrne zariadenie Družba, Námestie Kráľovnej pokoja, Prešov, Slovensko

Rodina

sobota, 5 lipca, 2025

Prešov, Slovensko