Zamek Brezovička – nieistniejący

Zamek Brezovička – Hamborek znajduje się na wschodnim skraju Gór Lewockich, na szczycie grzbietu Zámčisko – Várhegy (806 m n.p.m.), który odbija z długiego pasma na północ, około 2 km na południowy zachód od miejscowości Brezovička.

Wieś Brezovička została założona na prawie dziedzicznej wieczystej dzierżawy w połowie XIII wieku. W 1307 roku rodzina Berzeviczych zbudowała klasztor-zamek nad drogą łączącą Spisz i Szarysz. Wieś należała pierwotnie do majątku Torysa i w 1316 roku, podczas podziału majątku, przypadła w udziale Kokošowi, który był synem hrabiego Rikolfa z rodu Berzeviczych i miał brata Jana. Kokoš (Kakas) zabił niejakiego Friedricha, syna spiskiego hrabiego Arnolda z Hrhova, za co w 1307 roku został skazany na karę grzywny w wysokości 200 marek (około 38 kg srebra), zobowiązany do założenia sześciu klasztorów i ufundowania czterech tysięcy mszy dla zbawienia duszy zamordowanego Friedricha. Jednym z założonych przez niego klasztorów był klasztor kartuzów w ówczesnym Haynburgu czy też Hamborku (w lokalizacji „Koscilek”).

Z faktem tym wiąże się pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości z 1320 roku.

Jednak o zamku wspomina się znacznie wcześniej. Hamborek (albo i Hamburg) to pierwotna nazwa miejscowości, która obowiązywała do 1948 roku i pochodziła prawdopodobnie od niemieckiego „ham”, czyli cypel i „burg”, to jest zamek, mającego oznaczać „zamek na cyplu”. Zamek Brezovička jest wzmiankowany w źródłach historycznych dwukrotnie, w 1316 i 1329 roku. Jego powstanie można datować około 1300 roku, a upadek na początku drugiej połowy XV wieku.

Ruiny średniowiecznego zamku z XIII–XIV wieku położone są na wysokości 775 m n.p.m. W XV wieku zamek znajdował się w rękach bratrzyków, a w 1458 roku został przejęty przez Sebastiana z Rozhanovców (Sebastián Rozgoň). Przestał istnieć prawdopodobnie w drugiej połowie XV wieku.

Zamek został zbudowany na planie owalno-eliptycznym. W południowej części znajdowała się wieża, po której widać tylko zagłębienie o średnicy 5,4 metra. Okrągła murowana wieża obronna o średnicy około 5–6 metrów była od południa chroniona wałem z dwiema fosami o szerokości 14–18 metrów i głębokości 2,2–3,5 metra. Przypuszcza się, że od strony wieży mógł znajdować się kolejny budynek – pałac zamkowy.

Dziś na szczycie wzgórza można zobaczyć pozostałości zamku Brezovička – Hamborek o szerokości około 7 metrów i długości około 40 metrów. Budowla była zorientowana w kierunku północ-południe.

Bezpośrednio przed zamkiem znajdują się fosy i wały, które chroniły boczne strony zamku. Obniżony stopień w kształcie sierpa po zewnętrznej stronie korony wału prawdopodobnie ułatwiał przejście drogą prowadzącą przez pierwszą fosę. Jego nasyp łączy się ze zboczem drugiego wału.

Zamek leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Gmina Brezovička
Urząd Gminy Brezovička 8
082 74 Brezovica nad Torysou

Tel.: +421 51 459 12 35
E-mail: obec@brezovicka.sk, ocubrezovicka@gmail.com

Jak dotrzeć: We wsi Brezovička należy skierować się w stronę kościoła, gdzie można zaparkować samochód. Następnie trzeba pójść lewo i pójść prostą polną ścieżką w stronę lasu. Mniej więcej w połowie ścieżki trzeba skręcić w lewo i pójść pod górę. Po drodze mijamy krzyż i wchodzimy do lasu. Ścieżka okrąża zalesione wzniesienie. Zamek znajduje się w niewielkiej odległości od ścieżki, a fosa to znak, że jest się na miejscu. Orientacyjny czas przejścia: 1,5 h. Trasa ma ponad 300-metrowe przewyższenie.

Zdieľať:

Mapa