Klasycystyczny dwór w Pečovskiej Novej Vsi

Klasycystyczny dwór w Pečovskiej Novej Vsi

Pierwsza wzmianka o wsi Pečovská Nová Ves pochodzi z 1319 roku (Wyfalu). Ta ważna pod względem historycznym wieś już w średniowieczu była ośrodkiem posiadłości, ale dopiero na początku okresu nowożytnego jej znaczenie wzrosło na tyle, że pojawiła się potrzeba budowy siedziby ziemiańskiej. Do 1322 roku wieś była majątkiem królewskim, a następnie wraz z okolicą przeszła w ręce szlachcica Mička, który zbudował swoją siedzibę wysoko w Górach Czerchowskich. Za sprawą zawieranych małżeństw w Pečovskiej Novej Vsi pojawiły się inne rody (Péchy, Mariássy czy Bornemisz), które zamieszkiwały kasztele i dwory. Dzięki nim Pečovská Nová Ves ma sporo zabytków i ciekawych obiektów. Poza barokowym kościołem, klasycystyczną synagogą i kaplicą, zachowało się tu ponad dziesięć kasztelów i dworów. Pod względem ilości konkurować mogą tylko miejscowości Liptowski Jan lub Brezovica. Taka koncentracja obiektów zabytkowych jest dosyć nietypowa dla obszarów wiejskich.

Dwór został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku w stylu klasycystycznym. Budynek wzniesiono na planie litery „L”, o czym świadczy stan naniesiony na historyczną mapę katastralną z 1869 roku. Budowę dworu (z myślą o swoim synu) zainicjował Benjamin Péchy (Peči). Kiedy jednak syn zmarł nagle w Wiedniu, prace przerwano. Dzieła dokończyła dopiero jego córka (żona Denesa Pongracza). Gdy zapadła decyzja o przeprowadzce na Liptów, dwór został sprzedany Lajosowi Bornemiszowi. Ten z kolei sprzedał go Elemerowi Pečiemu za 10 tysięcy florenów.

Jest to budynek parterowy, w północnym skrzydle dwukondygnacyjny. Tylko północne skrzydło jest podpiwniczone. Po obu stronach znajdującego się w centralnej części holu wejściowego znajdują się cztery lustrzane pomieszczenia połączone korytarzem biegnącym w kierunku północno-wschodnim. Skrzydło dworu ma układ poprzeczny względem ulicy, dwutraktowy. Hol wejściowy ma niskie spłaszczone sklepienie w typie czeskiej kapy. Pozostałe pomieszczenia również mają sklepienia w tym typie lub płaskie sufity. Podczas ostatniego remontu dobudowano portyk wejściowy, który znajduje się w parku przed urzędem gminy, czyli w swoim pierwotnym miejscu, w oryginalnym kształcie i rozmiarze. W ten sposób przywrócono oryginalne osłonięte wejście. Część nośna – filary portyku wykonane są z cegły pełnej. Łuki między filarami są żelbetowe, a poziomą konstrukcję nośną tworzy płyta żelbetowa. Balustrada składa się z piaskowcowych tralek, u dołu profilowana znajduje się płyta i parapet. W przejściach otworów arkadowych filary portyku są ozdobione prostymi, profilowanymi gzymsami. Filary portyku w części cokołowej są obłożone płytami z piaskowca i zakończone gzymsem cokołowym. Narożne ryzality mają trójkątne szczyty zakończone profilowanymi gzymsami. Nad otworami okiennymi fasad znajduje się prosty profilowany gzyms, a powyżej para otworów wentylacyjnych. Główny portyk wejściowy również jest zakończony trójkątnym szczytem. Dach jest czterospadowy. Na zachód od dworu znajduje się dawny park z nowymi nasadzeniami. Pod względem architektonicznym zbliżone dwory z tego samego okresu znajdują się w pobliskich wsiach Uzovský Šalgov i Hermanovce. Obiekt wraz z przyległym sadem i zabudowaniami gospodarczymi przez długi czas zachował swój pierwotny wygląd.

Do 1945 roku budynek służył właścicielom zgodnie z jego przeznaczeniem (do celów mieszkalnych). Po II wojnie światowej został skonfiskowany. W latach 1945–1950 był wykorzystywany jako magazyn, po 1950 roku został zaadaptowany na potrzeby przedszkola, a w latach 1961–1962 mieściła się w nim dziewięcioletnia szkoła podstawowa, biblioteka i kino. Dla potrzeb kina zaadaptowano północne skrzydło. Usunięto w tym celu wszystkie ścianki działowe i dobudowano dodatkową przestrzeń w północnym skrzydle budynku (scena). Przeprowadzono kompleksową wymianę okien, częściowo także drzwi, dachu i podłóg. W latach 1979–1980 budynek został odremontowany na potrzeby spółdzielni Pleta z Preszowa. Od 2002 roku obiekt jest remontowany i powiększany. Będzie się w nim mieścił urząd gminy.

Dwór we wsi Pečovská Nová Ves leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

INFORMACJE: Dwór z parkiem znajduje się w południowo-wschodniej części wsi, na północny wschód od drogi krajowej.

Informácie

Urząd Gminy Pečovská Nová Ves
Hlavná 33
082 56 Pečovská Nová Ves

Tel.: 051/4583 121
E-mail: obec@pecovska.sk

Dwór z parkiem znajduje się w południowo-wschodniej części obszaru zabudowanego wsi, na północny wschód od drogi krajowej.

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Rodina

wtorek, 25 lutego, 2025

Sabinov, Slovensko

Rodina, Šport, Dobrodružstvo

niedziela, 23 lutego, 2025

Zimný štadión Sabinov, Levočská, Sabinov, Slovensko

Rodina, Tanec, Tradície

sobota, 22 lutego, 2025

Sabinov, Slovensko

Galéria

poniedziałek, 20 stycznia, 2025 - piątek, 21 lutego, 2025

Sabinov, Slovensko