Svidník i okolice

Miasto powiatowe Svidník leży w północnej części Beskidu Niskiego, na tarasie zalewowym u ujścia rzeki Ladomirki do Ondavy, na wysokości około 230 m n.p.m.

Miasto powstało w 1944 roku przez połączenie dwóch wiosek – Nižnego Svidníka, leżącego na lewym brzegu Ladomirki i Vyšnego Svidníka, leżącego na prawym brzegu Ondavy. Ślady osadnictwa w Svidníku i jego okolicach sięgają czasów prehistorycznych. Mowa o znaleziskach kłów i zębów mamucich oraz kamiennego topora z młodszej epoki kamienia. Srebrny denar z czasów cesarza Marka Aureliusza (161–180 r.) niezbicie dowodzi, że starożytny szlak bursztynowy prowadził przez Svidník. Korzystne położenie geograficzne, nazwa i pozycja Svidníka we wczesnym średniowieczu oraz pierwsze wzmianki o okolicznych wsiach w dorzeczu górnej Ondavy, a także istnienie średniowiecznego grodu na pobliskim wzgórzu Kaštielik (328 m n.p.m.) wskazują, że proces trwałego osiedlania tych ziem i samego Svidníka zaczął się jeszcze w XII wieku. Rozległy obszar wokół dzisiejszego miasta powiatowego Svidník należał do feudalnego rodu Abów już w połowie XIII wieku. W 1269 roku syn Stefana, szlachcic Szymon, kupił za 30 marek od szlachcica Puda, syna Artolfa z rodu Abów posiadłość Smilno. Jej granice sięgały na wschód aż po rzekę Chotčiankę. W tamtym czasie również obszar Stročína należał do posiadłości Smilno. W 1317 roku Stročín jest wymieniany jako rozwijająca się wieś, w której pobierano myto. W tym samym 1317 roku król węgierski Karol Robert skonfiskował majątki kolejnego feudała Petra Peteňa, do którego należał obszar Stročína i podarował je magistrowi Mičkowi, synowi Michala, szlachcicowi i kasztelanowi na zamku Szarysz. Ostatnie trzydziestolecie XIII wieku i pierwsza połowa XIV wieku były bardzo burzliwe, jeśli chodzi o zmiany własnościowe również na obszarze późniejszego Svidníka. Pierwsza pisemna wzmianka dotycząca bezpośrednio Svidníka pochodzi z dokumentu Kapituły Jagerskiej z 28 czerwca 1355 roku, w którym Svidník jest zapisany jako „Scyuidnyk”.  Wspominany wcześniej zbieg rzek, ujście Ladomírky i Ondavy, pod względem geograficznym i hydrologicznym warunkował powstanie dwóch odrębnych wiosek – Nižnego Svidníka i Vyšnego Svidníka. Dwóch sołtysów sprowadziło do obu wsi nowych mieszkańców, którzy korzystali z prawa emfiteuzy. Na początku XV wieku istniały tu już dwie osady. W latach 1414 i 1416 są one wymieniane jako „Possessiones… Zuydnegh et alteram Zuydnegh”. Nowi mieszkańcy byli w przeważającej większości narodowości rusińskiej i obrządku wschodniego. Istniała już wówczas parafia.

Bliskość granicy sprawiała, że mieszkańcy Svidníka i okolic często znajdywali się w wirze historycznych niepokojów. Przeważnie spokojna Przełęcz Dukielska, służąca jako szlak handlowy, od czasu do czasu odsłaniała swe ciemne oblicze. Tutejszymi drogami przejeżdżały wozy wojskowe z bronią i żołnierzami. Wiosną 1799 roku wojska rosyjskie pod dowództwem generała G. L. Rebindera przemaszerowały przez Svidník zmierzając do północnych Włoch. W marcu 1800 roku były to oddziały kozackie Suworowa, a w 1806 roku zatrzymały się tu wojska generała Kutuzowa, o czym świadczy tablica pamiątkowa na budynku, w którym mieszczą się urzędy administracji państwowej. Wiek XIX okazał się dla miejscowej ludności bardzo okrutny. Po nieurodzajnych latach wybuchła epidemia cholery. Zły stan gospodarczy i bieda były głównymi powodami masowej emigracji do Niderlandów i za ocean w ostatnich trzech dekadach XIX wieku. Sytuacja pogorszyła się podczas I wojny światowej, kiedy wycofujące się oddziały armii cesarsko-królewskiej podpaliły Svidník. Po I wojnie światowej Svidník i okoliczne wioski należały do najbiedniejszych obszarów w całym kraju. Wyplatanie wiklinowych koszy, handel obnośny i inne drobne zajęcia nie wystarczały na utrzymanie. Svidník i okolice dotknęła kolejna fala emigracji. Jednak bieda, zacofanie i ubóstwo towarzyszyły mieszkańcom regionu aż do końca II wojny światowej. Nie każda wieś czy miasto doświadczyło tylu wojennych okropieństw podczas dwóch wielkich wojen, co Svidník. Przełęcz Dukielska i samo miasto Svidník na stałe zapisały się w pamięci jako symbol ofiar II wojny światowej. Walki, jakie toczyły się tutaj pod koniec wojny upamiętnia Pomnik Armii Radzieckiej oraz Muzeum Wojskowe w Svidníku z rozległym terenem Pomnika Armii Czechosłowackiej na Przełęczy Dukielskiej, który ma status narodowego zabytku kultury.

Miejscowe tradycje oraz kulturę prezentują dwa festiwale. Festiwal Rusiński i Dni Kultury Rusinów–Ukraińców na Słowacji. Obie imprezy odbywają się w amfiteatrze od 1956 roku. W ciągu roku w Svidníku odbywa się kilka tradycyjnych wydarzeń, które mają już swoje stałe miejsce w kalendarzu: Rocznica Wyzwolenia Svidníka, Dzień Kobiet, Dzień Nauczyciela, Dzień Matki, Dni Svidníka, Dukielski Bieg Pokoju, Październik – Miesiąc Szacunku dla Osób Starszych, Echo Naszych Uroczystości, Targi Przedświąteczne, Koncerty Bożonarodzeniowe, Jarmark Bożonarodzeniowy i Sylwester.

Miłośników sportu z pewnością ucieszą dwa korty tenisowe, letnie kąpielisko Vodný svet, w którym znajduje się także wellness Aquaruthenia. Z roku na rok wzrasta liczba osób miłośników biegania, dlatego tradycyjny Dukielski Bieg Pokoju (czwarty najstarszy bieg na Słowacji) przyciąga coraz więcej uczestników. Na terenie miasta znajduje się 21 boisk sportowych, hala sportowa z kręgielnią, rozbudowywane i modernizowane są place zabaw dla dzieci. W Svidníku działają kluby sportowe siatkówki i piłki nożnej, a w ostatnich latach popularne stały się także hokej, szachy, tenis stołowy i karate.
Sukcesy odnoszą także grupy artystyczne.  Zespół folklorystyczny „Makovica”, zespół dziecięcy „Makovička”, klub taneczny „Svitan” i szkoła podstawowa o profilu artystycznym (Základná umelecká škola) zajmują ważne miejsce podczas wydarzeń w mieście i poza jego granicami.

Miasto Svidník pielęgnuje tradycje ludowe, które wspierają instytucje takie jak Poddukielskie Centrum Oświatowe (Podduklianske osvetové stredisko), Muzeum Kultury Ukraińskiej (Múzeum ukrajinskej kultur, będące oddziałem Słowackiego Muzeum Narodowego) i Biblioteka Poddukielska (Poddukianska knižnica). Region ma tradycje pszczelarskie, koszykarskie, druciarskie, rzeźbiarskie i garncarskie.

Zdieľať:

Podujatia v regióne

Rodina, Gastronómia a víno, Tradície

czwartek, 7 listopada, 2024 - piątek, 8 listopada, 2024

Svidník, Slovensko

Atrakcie v regióne

We wsi Kuková znajduje się ciekawy rokokowo-klasycystyczny dwór, zbudowany w…

W 1212 roku król Andrzej II podarował klasztorowi krzyżowców w…

Pod koniec XVIII wieku właścicielem Svidníka i okolicznych wsi został…

Giraltovce powstały prawdopodobnie na początku XV wieku. Spora część mieszkańców…

Muzeum Historii Wojskowej Specjalizuje się w dokumentowaniu historii wojskowej Słowacji…

Muzeum Kultury Ukraińskiej w Svidníku to tak naprawdę skansen lub…

Dolina Śmierci Trzy kilometry od Svidníka, pomiędzy miejscowościami Kapišová, Kružľová…

Na kamiennym cokole znajduje się rzeźba leżącego lwa autorstwa rzeźbiarza…

W rejonie Przełęczy Dukielskiej na granicy polsko–słowackiej znajduje się wieża…

Szczyt Čierna hora (667,1 m n.p.m.) góruje nad Svidníkiem, między…

Lyžiarske stredisko sa nachádza v katastri rázovitej obce Medvedie. Lyžiarske…

Aquaruthenia Svidník
Aquapark a kúpalisko Aquaruthenia Svidník je otvorené počas celého roka….

Drevený gréckokatolícky chrám v Miroli bol postavený na dominantnej plošine…

Chrám svätej Paraskevy je gréckokatolícka drevená cerkev nachádzajúca sa v…

Chrám bol postavený v roku 1752. Pri vojenských operáciách karpatsko-duklianskej…

Drevený gréckokatolícky chrám Ochrany Presvätej Bohorodičky v Hunkovciach nájdete v…

drevené kostolíky unesco
Drevený chrám Sv. Michala Archanjela UNESCO, Ladomirová, (drevené kostolíky UNESCO)…

Karpatská drevená cesta, je to vyše 300 km výnimočného putovania…

Drevený kostolík, Nižný Komárnik
Drevený kostolík Ochrany Bohorodičky, Nižný Komárnik Pôvodný gréckokatolícky drevený kostolík…